17. İttizan-ı mutlak içinde bir sürat-i mutlakada icad edilmesi

Lâsiyyemat mütalaasına kaldığımız yerden devam ediyoruz:

3. İttizan-ı mutlak içinde bir sürat-i mutlakada icad edilmesi:

Üstadımız bu maddeyi şöyle ifade etmişti:

وهي أنّا نشاهد في صحيفة الأرض إيجادا بديعا حكيما… في سرعة مطلقة في اتزان مطلق

“O fıkralar şunlardır ki: Sahife-i arzda, ittizan-ı mutlak içinde bir sürat-i mutlakada, bedi ve hakîm bir icadı gözümüzle görüyoruz.”

İttizan “denge” ve “ölçülü olma” demektir. Bu maddede, eşyanın çok hızlı bir şekilde yaratılmasına rağmen son derece dengeli olmasını mütalaa edeceğiz.

Çok çabuk yapılan işlerde denge ve ölçü yoktur. Mesela bir terzi hızlıca bir ceket dikse, ceketin bir kolu uzun, diğer kolu kısa olur. Bir ressam çabucak bir resim çizse, resim aslına benzemez. Bir heykeltıraş hızlıca bir heykel yapsa, ittizanı muhafaza edemez. Ya kolu uzun olur ya ayağı kısa olur ve hakeza…

Şu âleme baktığımızda ise eşya son derece süratle vücuda geliyor. Mesela bir ağaca bakıyoruz, bugün dalında olmayan çiçek ertesi gün dalda tebessüm ediyor. Bugün dalında olmayan meyveler ertesi gün dalda asılı duruyor.

Yine bir bahçeye bakıyoruz, bugün olmayan çiçek ertesi gün vücud buluyor. Bugün olmayan bitki ertesi gün var oluyor.

Yine mesela sineklere bakalım:

Kışın bir tane göremezsiniz. Yaz mevsimi bir geldi mi birkaç hafta zarfında her taraf sinekle dolar. Hz. Âdem’den kıyamete kadar, yaratılmış ve yaratılacak olan bütün insanlardan daha çok sinek bir yaz mevsiminde yaratılır.

Sinek demişken, üzerinde biraz konuşarak ittizanı tefekkür edelim:

Sineklerin bugüne kadar 150.000 türü keşfedilmiş. Bilim adamları bir milyon tür sinek olduğunu tahmin ediyor. Hiçbir tür başkasına benzemiyor. Her bir sineğin aza ve cihazları hassas bir ölçüyle küçücük vücuduna yerleştirilmiş.

Mesela karasinek dediğimiz sineğin dört bin küçük gözü bulunuyor. Bu gözlerin her biri tek bir göz gibi işlev görüyor. Dört bin küçük göz o küçücük vücuda hassas bir ölçüyle yerleştirilmiş. Sineğin ağzı dört farklı parçadan oluşuyor. Her sineğe bu parçalar muntazaman takılmış. Sineğin antenine, altı farklı iğneden oluşan kalın iğnesine, iğnesini içinde sakladığı kılıfına ve saymaktan âciz olduğumuz diğer aza ve cihazlarına baksak, her birinde mucizevî bir ittizanı görüp, bu ittizana secde ederiz.

Her yaz mevsiminde milyarlarca sinek nihayetsiz bir sürat ve mizanla birkaç hafta zarfında yaratılır, hiçbiri bu mizanın dışında kalmaz.

Sinek gibi, bütün hayvanat ve nebatat son derece hızlı bir şekilde icat edilir lakin hiçbiri mizanından bir şey kaybetmez. Vücudu, sureti, elbisesi, aza ve cihazları tam bir ittizan içindedir.

İşte böyle bir sürat-i mutlakada tam bir ittizanla meydana gelen eşya, perde arkasında iş gören Allahu Teâlâ’nın vücub-u vücudunu ve vahdaniyetini ispat eder.

Yazar: Sinan Yılmaz