On Dokuzuncu Lem’a | Risale İzah

On Dokuzuncu Lem'a

1. İktisat ve kanaate, israf ve tebzire dairdir. Şu ayet-i kerime…

2. Birinci Nükte: Hâlık-ı Rahîm, nev-i beşere verdiği nimetlerin mukabilinde şükür istiyor.

3. İsraf ise şükre zıttır, nimete karşı hasaretli bir istihfaftır.

4. İktisat ise nimete karşı ticaretli bir ihtiramdır…

5. İkinci Nükte: Fâtır-ı Hakîm, insanın vücudunu mükemmel bir saray suretinde…

6. Üçüncü Nükte: Sâbık ikinci nüktede, kuvve-i zaika kapıcıdır dedik…

7. Fakat hakiki ehl-i şükrün ve ehl-i hakikatin ve ehl-i kalbin kuvve-i zaikası…

8. Bu hakikate işaret eden bir hadise ve bir keramet-i Gavsiye…

9. İktisat eden, maişetçe âile belasını çekmez…

10. İktisat etmeyen, zillete ve manen dilenciliğe ve sefalete düşmeye namzettir…

11. Rızık ikidir. Biri: Hakiki rızıktır ki onunla yaşayacak…

12. İkincisi: Rızk-ı mecazidir ki sû-i istimalat ile hâcat-ı gayr-ı zaruriye, hâcat-ı zaruriye hükmüne geçip…

13. Hem bu fakr u zaruret zamanında, aç ve muhtaç olanların elemlerinden ehl-i vicdana…

14. Böyle acib bir zamanda, şüpheli mallarda, zaruret derecesinde iktifa etmek lazımdır…

15. Cenab-ı Hak kemal-i kereminden, en fakir adama en zengin adam gibi ve gedaya…

16. Cây-ı hayrettir ki bazı müsrif ve mübezzir insanlar, böyle iktisatçıları “hısset” ile ittiham ediyorlar…

17. Altıncı Nükte: İktisat ve hıssetin çok farkı var. Tevazu nasıl ki ahlâk-ı seyyieden olan…

18. Yedinci nükte: İsraf hırsı intac eder. Hırs üç neticeyi verir…

19. Elhasıl: İsraf kanaatsizliği intac eder. Kanaatsizlik ise çalışmanın şevkini kırar…

20. Zekât vermek ve iktisat etmek, malda bi’t-tecrübe sebeb-i bereket olduğu gibi…

21. İslam hükemasının Eflatun’u ve hekimlerin şeyhi ve feylesofların üstadı…