Reşehat | Risale İzah

Reşehat

1. Rabbimizi bize tarif eden şeyler sayısız ve sınırsızdır

2. Birinci Reşha: Peygamberimiz (a.s.m.)’ın şahsiyet-i maneviyesi

3. İkinci Reşha: Tevhidi gösteren ve beşeri ona irşad eden bu nurani burhan…

4. Üçüncü Reşha: O zat (a.s.m.) güneş gibidir; zatıyla zatına delalet eder.

5. Dördüncü Reşha: Zamana ve mekâna ait muhitin, akılların muhakemelerinde…

6. Gözünü aç ve bak! Şüphesiz bu memleketten bize ilk görünen şey…

7. Zira sırr-ı hilkat-i âlemdeki acip muammayı açıklıyor ve çözüyor.

8. Kâinatın sırr-ı hikmetindeki tılsım-ı muğlakı açıyor ve keşfediyor.

9. Beşinci Reşha: Bu nurani şahsa bak! Hakikatten şiddetli bir ziyayı…

10. Zira onun nuruyla aydınlanmadığımızda kâinatta umumi bir matem görürüz….

11. Şimdi onun nuruyla, dininin dürbünüyle ve şeriatının dairesinde…

12. Mevcudattan yabancı olan düşmanlar ahbap ve kardeşlere dönüştü.

13. Ve kâinatın ölü ve suskun olan camidatından her biri; munis bir canlıya…

14. Ağlayan ve şikâyet eden yetimler olan hayat sahipleri, tesbihatlarında zâkirlere…

15. Kâinatın harekâtı, tenevvüatı ve tegayyüratı abesiyetten, ihmal edilmişlikten…

16. Ve insana bak! Âciz, fakir ve zelil olan hayvaniyetin çukurundan hilafetin zirvesine…

17. Sonra maziye -mazinin karanlıkları içindeki bu büyük mezara- bak…

18. Dolayısıyla eğer bu şahıs bulanmazsa, kâinat, insan ve her şey adem derecesine sukut eder…

19. Altıncı Reşha: Eğer desen, kâinatın güneşi olarak gördüğümüz bu şahıs kimdir?

20. Nihayetsiz rahmeti keşfediyor ve onu ilan ediyor.

21. O zat saltanat-ı rububiyetin mehâsinin dellalı ve onun nezzarıdır.

22. Esmâ-i İlahiyenin gizli hazinelerinin keşşafı ve onların tarif edicisidir.

23. Vazifesi cihetinden ona bak! Onu hakkın burhanı olarak görürsün…

24. Sonra şahsiyeti cihetinden ona bak! Onu muhabbet-i rahmaniyenin misali olarak görürsün…

25. Sonra onun dininin doğuyu ve batıyı nasıl kuşattığına bak…

26. Yedinci Reşha: Onu harekete getirenin ne olduğunu eğer öğrenmek istersen…

27. Sekizinci Reşha: Malumdur ki -mesela sigara gibi- küçük bir âdetin küçük bir topluluktan…

28. Dokuzuncu Reşha: Eğer beşerin fıtratına arif isen bil ki…

29. Onuncu Reşha: Bak ve ne dediğini dinle. İşte o (a.s.m.) müthiş ve büyük hakikatlerden…

30. Öyle bir sultanın şuunundan bahsediyor ki kamer onun memleketinde bir sinek gibidir…

31. Harikaların ve acaibin mahalli olan bir âlemden ve acib bir inkılâptan haber veriyor…

32. Tahkik ile öyle bir istikbalden haber veriyor ki dünyevi istikbalin ona nispeti…

33. On Birinci Reşha: Bil ki şahsiyet-i maneviyesiyle bizlere meşhud olan ve ulvi şuunatıyla…

34. Eğer dilersen, salât-ı kübrada iken ona bak! O salât-ı kübra ki…

35. Sonra bak, o zat (a.s.m.), şu namazı bu cemaat-i uzmaya öyle bir derecede kıldırıyor ki…

36. Sonra bak, hangi maksat ve gaye için tazarru ediyor? İşte o (a.s.m.) öyle bir maksat için…

37. Sonra bak, sürekli bir yardım dilemeyle, şiddetli bir imdat içinde, hazin bir teveddütle…

38. Ne acayip! Yeryüzünde dikilen, benî Âdem’in en faziletlileri olan bütün enbiyayı arkasında cemeden…

39. Dinle, işte o zat (a.s.m.) beka istiyor, lika istiyor, cennet ve rıza istiyor…

40. Nasıl ki onun risaleti, imtihan ve ubudiyet için bu dâr-ı dünyayı açmaya bir sebep oldu…

41. Bu fevkalade intizama, bu geniş rahmete, bu kusursuz güzel sanata…

42. Ey bu acayip seyahatte arkadaşım! Gördüğün sana yetmedi mi?

43. Dönüşümüzde gördüklerimizin tafsilatını başka bir vakte tehir edelim…

44. Bil ki nübüvvet-i Ahmediyenin (a.s.m.) delilleri pek çoktur. O delillerden bir kısmını…

45. Aynen bunun gibi, bu kâinat ayetleriyle onun nübüvvetine şehadet ediyor…

46. Bu (İlahî) muhabbet ve rağbet katiyetle delalet ediyorlar ki…

47. En cami, en uzak ve şuur sahibi olduğu için, onun umumi bir nazarı ve külli bir şuuru vardır…

48. Ey hastalıksız gözü ve kör olmayan basireti olan zat! Karşılıklı iki daireyi…

49. Gözün bu hakikati gördüğünde, aklının, ubudiyet dairesinin reisi ile rububiyet dairesinin…

50. Ey insan! Enva-i mehasin ile süslenmiş olan bu masnuatın Sâniinin…