1. İfade-i meram ve Lem’alar Risalesinin başındaki ayetlerin izahı.

Sevgili kardeşlerim, Cenab-ı Hakk’ın izni ve inayetiyle Mesnevi-i Nuriye eserinin şerh ve izahını yapmaya çalışacağız. Üstadımız bu eser hakkında, “Bir kısmını en müdekkik âlimler de zorla anlayabilir.” diyor.

Bu fakir müdekkik bir âlim değil. Elbette her yerini anlamak ne haddim ne de iddiam. Lakin aczimi, cehlimi şefaatçi yapıyor ve amele dökebileceğimiz kadarını anlamayı Rabbimden niyaz ediyorum. Rabbim sizlerin ihlası hürmetine bu eseri bana açsın ve kolaylaştırsın. Hem bana hem sizlere istifadeyi nasip etsin. Âmin.

Mesnevi-i Nuriye eserinin başında bir mukaddime var. Bu mukaddimeyi okumayı sizlere havale ediyoruz. Biz dersimize Lem’alar Risalesi’yle başlıyoruz.

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

اَللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَىْءٍ  Allah her şeyin yaratıcısıdır.   وَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَىْءٍ وَكِيلٌ  Ve O her şey üzerine vekildir. (Zümer 62)

لَهُ مَقَالِيدُ السَّمٰوَاتِ وَاْلاَرْضِ  Göklerin ve yerin anahtarları O’nundur. (Zümer 63)

وَاِنْ مِنْ شَىْءٍ  Hiçbir şey yoktur ki  اِلاَّ عِنْدَناَ خَزَاۤئِنُهُ  hazineleri bizim yanımızda olmasın. (Hicr 21)

فَسُبْحَانَ الَّذِى   O zatı tesbih ve tenzih ederiz ki   بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَىْءٍ   her şeyin hüküm ve tasarrufu onun elindedir. (Yasin 83)

مَا مِنْ دَابَّةٍ  Hiçbir canlı yoktur ki  اِلاَّ هُوَ اٰخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا  Allah onu alnından tutup kudretine boyun eğdirmiş olmasın. (Hûd 56)

Mütalaasını yapacağımız Lem’alar Risalesi bu ve benzeri ayetlerin bir tefsiri hükmündedir. Üstadımız bu risalede Allah’ın varlığını, birliğini, her şeyin yaratıcısı olduğunu, her şey üzerine vekil olduğunu, her şeyin anahtarının O’nun elinde olduğunu, her şeyin hazinelerinin O’nun katında bulunduğunu, bütün mahlukatı kudretine boyun eğdirmiş olduğunu ve bunlar gibi hakikatleri izah ve ispat edecek.

Dolayısıyla derslerimiz -bu ayetlerin manasını izah ve ispat olduğu için- aynı zamanda bir tefsir dersidir. Malumdur ki tefsir iki kısımdır. Birisi malum tefsirlerdir ki ayetlerin manasını, iniş sebebini, kelime ve ibarelerin manasını izah eder. İkinci kısım tefsir ise Kur’an’ın imani hakikatlerini kuvvetli hüccetlerle beyan edip, ispat ve izah eder.

İşte Lem’alar Risalesi bu ikinci kısım tefsire girip, Kur’an’ın, Allah’ın varlığını ve birliğini beyan eden ayetlerini şuhûdî bir tarzda tefsir etmektedir.

Bu dersimizle esere bir giriş yaptık ve baştaki ayetlerin manasını verdik. Bir sonraki dersimizde kaldığımız yerden devam edeceğiz. Şimdilik Allah’a emanet olun.

Yazar: Sinan Yılmaz