26. Beşerin kuvve-i hafızasında tarih-i hayatını taallukatıyla beraber yazan ancak ve ancak her şeyi yaratan Hâlık olabilir.

Önceki derslerimizde beş cümlelik bölümün dört cümlesini tahlil etmiştik. Bu dersimizde beşinci cümleyi tahlil edeceğiz. Beşinci cümle şöyle:

ve beşerin kuvve-i hafızasında tarih-i hayatını taallukatıyla beraber yazan… (Mesnevi-i Nuriye, Lem’alar)

(Kuvve-i hafıza: Hafıza duyusu / Taallukat: Alakadar olunan şeyler)

Cenab-ı Hak insanın yaşadığı, gördüğü, okuduğu ve temas ettiği her şeyi hafızasında kaydediyor.

— Her şeyin hafızada kaydedilmesi ve hiçbir bilgi ve görüntünün başkasıyla karıştırılmaması tesadüfün eseri olabilir mi?

— Hangi tesadüf bu harikulade fiile fail olabilir?

— Hangi sebep bu hikmetli yazının kâtibi olabilir?

— Hangi kör kuvvet bu paha biçilmez hediyeyi insana verebilir?

— Bu mucizevî faaliyete Allah’tan başka bir fail gösterilebilir mi? Haşa ve kella.

Üstad Hazretleri önceki derslerde izah ettiğimiz cümlelerle birlikte beş cümle zikretti. Bu beş cümleyi hatırlayıp neticeyi bağlayalım:

1. Balarısının pek çok şeylere fihriste olması,

2. Kâinat kitabının insanın mahiyetinde yazılması,

3. İncir çekirdeğine incir ağacının dercedilmesi,

4. İnsanın kalbinin binlerce âleme örnek ve pencere olması,

5. İnsanın tarihçe-i hayatının ve taalluk ettiği şeylerin hafızasında yazılması.

Üstadımız bu beş cümleyle dokuduğu delili şu hatimeyle tamamlıyor:

…ancak ve ancak her şeyi yaratan Hâlık olabilir. Ve böyle bir tasarruf yalnız ve yalnız Rabbü’l-âlemîne mahsus bir hâtemdir. (Mesnevi-i Nuriye, Lem’alar)

(Hâlık: Yaratıcı / Rabbü’l-âlemîn: Âlemlerin Rabbi / Hâtem: Mühür)

Evet, bu işlerin faili ancak ve ancak her şeyi yaratan Allah olabilir.

— Niye her şeyi yaratan Allah olabilir?

Çünkü bu işleri yapabilmek için sonsuz bir kudrete, ilme, hikmete ve uluhiyetin diğer sıfatlarına ihtiyaç vardır. Bu sıfatlara sahip olamayan bu işleri yapamaz.

Ülfet sebebiyle üzerindeki mucizeleri göremediğimiz hadiselere dikkatlice bir baksak:

– Mesela incir ağacının incir çekirdeğinde saklandığına baksak,

– İnsan hafızasının bir kütüphane olmasına baksak,

– İnsanın küçük bir kâinat olmasına baksak,

– Sineğin kanadına, üzümün ince elbisesine baksak…

Anlarız ki bunlar alelade şeyler değildir. Bunları yapabilmek için kâinatı halk edebilecek bir kuvvete sahip olmak gerekir. Kâinatı yaratamayan, bir incir çekirdeğine sahiplik iddiasında bulunamaz. Âlemi tedbir ve idare edemeyen, bir atoma malik olamaz. Yıldızları tespih tanesi gibi çeviremeyen, bir sineğe kanat takamaz.

Bu dersimizde şu bölümü anlamaya çalıştık:

…beşerin kuvve-i hafızasında tarih-i hayatını taallukatıyla beraber yazan ancak ve ancak her şeyi yaratan Hâlık olabilir. Ve böyle bir tasarruf yalnız ve yalnız Rabbü’l-âlemîne mahsus bir hâtemdir. (Mesnevi-i Nuriye, Lem’alar)

Yazar: Sinan Yılmaz