Lemalar | Risale İzah

Konular

1. İfade-i meram ve Lem’alar Risalesinin başındaki ayetlerin izahı.

2. Ey daire-i esbabdan zuhur eden işleri, hadiseleri esbaba isnad eden gafil, cahil!

3. Mal sahibi zannettiğin esbab mal sahibi değillerdir. Asıl mal sahibi onların arkasında iş gören kudret-i ezeliyedir.

4. Onlar ancak o kudretten gelen hakiki tesirleri ilan ve neşretmekle muvazzaftırlar.

5. Demek, daire-i esbab hükümetin kalem dairesi hükmündedir ki yukarıdan gelen emirlerin tebligatı o daireden yapılıyor.

6. Çünkü izzet ve azamet perdeyi iktiza eder; tevhid ve celal dahi şirketi reddeder, tesiri esbaba vermiyor.

7. Ancak o memurların vazifesi dellallıktır ki kudretin icraatını ilan ediyorlar.

8. Veya o memurlar nazır müşahitlerdir ki gördükleri evâmir-i tekviniyeye karşı yaptıkları itaat ve inkıyad ile…

9. Demek, esbab ancak ve ancak kudretin izzetini, rububiyetin haşmetini izhar için vazedilmiş birtakım vasıtalardır.

10. Yoksa kudretin acz ve ihtiyacı için muavenet eden yardımcı değillerdir. Beşer sultanlarının memurları ise…

11. Yalnız gafil ve cahil olanlar hadiselerde ve vukuattaki hikmetleri, güzellikleri göremediklerinden…

12. Bu sırra bir misal-i latif suretinde bir temsil-i manevi rivayet ediliyor ki: Hazreti Azrail (a.s.)…

13. Evet, izzet ve azamet ister ki esbab perdedar-ı dest-i kudret ola aklın nazarında…

14. Tevhid iki çeşit olur. Birisi âmiyâne tevhiddir ki “Allah’ın şeriki yok ve bu kâinat O’nun mülküdür.” der.

15. İkincisi hakiki tevhiddir ki “Allah birdir, mülk O’nundur, vücud O’nundur, her şey O’nundur.” der.