38. Yılanlar, melekler ve balıklar gibi bazı nevlerin kâinatın ekserisini kapsamasıyla birlikte…

Katre mütalaasına devam ediyoruz:

وإن وُسعَةَ تصرف القدرة  şüphesiz kudretin tasarrufunun genişliği  في النوع الواحد  tek bir nevde  الذي  o nev ki  لا يصدر إلّا عن الواحد بالبداهة  bilbedahe ancak birden (tek bir elden) sudur eder  مع شمول بعض الأنواع أكثرَ الكائنات  bazı nevlerin kâinatın ekserisini kapsamasıyla birlikte  كالحيَّات والملَك والسمك  yılanlar, melekler ve balıklar gibi  يُتحدس منه  ondan neticeye varılır  بأن خالقَ الفرد هو خالقُ النوع  ferdin hâlıkının nevin hâlıkı olduğu.

Yılanlar, melekler ve balıklar gibi bazı nevlerin kâinatın ekserisini kapsamasıyla birlikte; şüphesiz kudretin -bilbedahe ancak birden sudur eden- tek bir nevdeki tasarrufunun genişliğinden, ferdin hâlıkının nevin hâlıkı olduğu neticesine varılır. 

مثلا  mesela  إن القلم الذي رَسَم تشخُّصَ وجهِ زيد  şüphesiz Zeyd’in yüzünün teşahhusunu (kendisine has kimliğini) resmeden kalem  لابد بالضرورة أن يكون  bizzarure olması gerekir كلُّ أفراد البشر  beşerin bütün fertlerinin  منظورا له دفعةً  ona ansızın gözükmesi  لمخالفة تعيّنِه لكلِّ فرد  onun taayyününün bütün fertlere muhalefeti için  وإلّا  aksi hâlde (takdiri kelam:  وإنْ لَمْ يُقَابِلْ )  لوقَع التوافُقُ بالتصادف  tesadüf ile benzerlik vaki olur.

Mesela, şüphesiz Zeyd’in yüzünün teşahhusunu resmeden kaleme, onun taayyününün bütün fertlere muhalefeti (yani Zeyd’in hiçbir ferde benzememesi) için, beşerin bütün fertlerinin bizzarure ona ansızın gözükmesi gerekir. Aksi hâlde tesadüfen benzerlik vaki olur.

وخالقُ النوع بهذا السرّ  bu sırla, nevin hâlıkı  هو خالق الأجناس  cinslerin hâlıkıdır.

Bu sırla, nevin hâlıkı cinslerin hâlıkıdır. 

فتفتح هذه الحقيقة أيضا  bu hakikat dahi açar  منفذا نظارا  (matluba) bakan bir menfez  تشهد الكائنات فيه  kâinat onda (o menfezde) şehadet eder  الله لا إله إلّا هُو  Allah, Ondan başka hiçbir ilah yoktur.

Bu hakikat dahi (matluba) bakan bir menfez açar. Kâinat o menfezde, Allah’tan başka hiçbir ilah olmadığına şehadet eder.

İzah: Bu hakikati şu misal üzerinden tefekkür edelim:

— Sizlere 20.000 kelimelik bir lügat verilse ve bu lügate, lügatte olmayan bir kelimeyi eklemeniz istense, bu yeni kelimeyi ekleyebilmek için ilk önce ne yapmalısınız?

İlk yapmanız gereken, lügatte geçen bütün kelimeleri ezberlemektir. Zira lügatte geçen kelimeleri bilmeden yeni bir kelime eklemek mümkün değildir.

— Peki, sizlere 20.000 kelimelik değil de 8 milyar kelimelik bir lügat verilse ve bu lügate her gün 150.000 yeni kelime eklemeniz istense, bunu yapabilir misiniz?

Elbette yapamazsınız!

— Acaba bunu yapabilmek için -bilgisayar gibi bir cihaz kullanmaksızın- kaç kişinin çalışması gerekir?

Bir de aynı zamanda bu kişilere 1.000.000 farklı lügat daha verilecek ve bu lügatlere de her gün yeni kelimeler ekleyecekler. Bu lügatlerden bir kısmına her gün 100.000 kelime, diğer bir kısmına 500.000 kelime ve bazılarına her gün milyon değil, milyarlarca kelime eklenecek ve eklenen hiçbir kelime lügatteki kelimelere benzemeyecek. Acaba bunu yapmak mümkün müdür?

— Peki, bu işin mükemmel bir şekilde yapıldığını ve 1.000.000 farklı lügatin her birisine her gün yüz binlerce ve milyonlarca yeni kelimelerin eklendiğini görseniz, bu hadiseyi tesadüfe havale edebilir misiniz?

Elbette edemezsiniz!

Bu misaller gibi, her bir nev bir lügattir. O nevin fertleri ise bu lügatin kelimeleridir.

Mesela insan nevi bir lügattir. Her bir insan ise bu lügatin bir kelimesidir. Demek şu anda bu lügatin sekiz milyar kelimesi var. Bu lügatin kelimeleri olan insanların hiçbiri birbirine benzememekte ve her gün bu lügate 150.000 yeni kelime eklenmektedir. Yani her gün 150.000 insan doğmakta ve bu 150.000 ferdin hiçbirinin yüzü daha önce yaratılmış bir yüze benzememektedir.

— Acaba bu lügatin tesadüfen vücud bulması ve her gün yeni kelimelerin tesadüfen eklenmesi hiç mümkün müdür?

Bilim adamları yeryüzünde 1.000.000 farklı tür keşfetmişler. Kuşlardan balıklara, çiçeklerden ağaçlara, böceklerden hayvanlara kadar, saymakla bitiremeyeceğimiz tam 1.000.000 tür!..

Her türü bir lügate benzetirsek, demek ki şu anda yeryüzünde birbirinden farklı tam 1.000.000 lügat var. Bu lügatlerden sadece sinek lügatine bakalım:

Bir yaz mevsiminde yaratılan sineklerin sayısı, Hz. Âdem’den kıyamete kadar, yaratılan ve yaratılacak olan bütün insanlardan daha çoktur.

— Sinek nevi lügatindeki kelimelerin çokluğunu hayal edebiliyor musunuz?

Bu lügatteki hiçbir kelime başka bir kelimeye benzemiyor. Yani hiçbir sinek diğer bir sineğin aynısı değil. Farklı cinsler birbirine benzemediği gibi, aynı cinsin fertleri de birbirine benzemiyor.

— Acaba hiç mümkün müdür ki rakamlara sığmayacak kadar çok sinek kendi kendine vücud bulsun ve her biri tesadüfen farklı bir şekle sahip olsun? Bu hiç mümkün müdür?

Kar taneleri de bir lügattir. Bu lügatin kelimeleri olan kar tanelerinin sayısını herhâlde rakamlarla ifade edemeyiz. Bu lügatin de kelimeleri birbirine benzememektedir. Hiçbir kar tanesi diğer kar taneleriyle birebir aynı değildir.

— Tırnak büyüklüğündeki kar tanelerinde birbirinden farklı hadsiz şekilleri yaratmak Allah’tan başka kimin işi olabilir?

Yazar: Sinan Yılmaz