19. Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur. O Allah ki: Furkan-ı Hakîm, Onun vücub-u vücuduna…

Katre mütalaasına devam ediyoruz:

لا إلهَ إلّا الله  Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur  الذي  o Allah ki  دلَّ على وجوب وجوده  Onun vücub-u vücuduna delalet etti (ediyor)  وصرّح بأوصاف جلاله وجماله وكماله  ve evsaf-ı celalini ve cemalini ve kemalini açıkladı (açıklıyor)  وشهد على وحدانيته  ve vahdaniyetine şehadet etti (ediyor)  الفرقانُ الحكيم  Furkan-ı Hakîm.

Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur. O Allah ki: Furkan-ı Hakîm, Onun vücub-u vücuduna delalet ediyor, evsaf-ı celalini ve cemalini ve kemalini açıklıyor ve vahdaniyetine şehadet ediyor. 

İzah: Üstad Hazretleri, Allah’ın vücub-u vücuduna ve vahdaniyetine birinci delil olarak Peygamberimiz (a.s.m.)’ı gösterdi ve Peygamberimizin nübüvvetini birkaç delille ispat etti.

İkinci delil olarak da Furkan-ı Hakîm’i yani Kur’an-ı Kerim’i gösterdi. O Kur’an ki:

1. Allah’ın vücub-u vücuduna yani varlığının zaruri ve lazım olduğuna delalet ediyor.

2. Allah’ın evsaf-ı celalini (celalî olan isim ve sıfatlarını) beyan ediyor.

3. Allah’ın evsaf-ı cemalini (cemalî olan isim ve sıfatlarını) izah ediyor; hem zatının hem de isim ve sıfatlarının güzelliğini tasrih ediyor.

4. Allah’ın evsaf-ı kemalini (kemalî olan isim ve sıfatlarını) beyan ediyor.

5. Allah’ın vahdaniyetine yani tek ve bir olduğuna şehadet ediyor.

Üstad Hazretleri, Allah’ın varlığına ikinci delil olarak Kur’an-ı Hakîm’i gösterdi ve Kur’an-ı Hakîm’i delil yaptığında onun da hakkaniyetini ve kelamullah olduğunu ispat etmek iktiza etti. Zira Kur’an’ın Allah’ın kelamı olduğu ispat edilmezse Allah’ın varlığına olan delaleti ve şehadeti askıda kalır.

İşte bu sebeple Üstad Hazretleri, Kur’an’ın kelamullah olduğunun ispatına girişiyor. Gelecek cümle ve metnin devamındaki diğer cümleler bu iktiza sebebiyle yazılmıştır.

المتضمن  tazammun eden  لسرِّ إجماع  icmaının sırrını  كلِّ كتبِ الأنبياءِ  enbiyanın bütün kitaplarının  المختلفةِ الأعصارِ  asırları muhtelif…

Asırları muhtelif olan enbiyanın bütün kitaplarının icmaının sırrını tazammun eden…

İzah: Kur’an’ın enbiyanın bütün kitaplarının icmaının sırrını tazammun etmesi şudur:

Diğer semavi kitaplar her neyden haber veriyorsa, Kur’an da aynı şeylerden haber vermiştir. Mesela:

– Diğer semavi kitaplar Allah’tan bahsediyor, Kur’an da Allah’tan bahsediyor.

– Diğer semavi kitaplar ahiretten bahsediyor, Kur’an da ahiretten bahsediyor.

– Diğer semavi kitaplar kıyametten, haşirden, hesaptan bahsediyor, Kur’an da bunlardan bahsediyor.

– Diğer semavi kitaplar cennetten, cehennemden bahsediyor, Kur’an da bunlardan bahsediyor.

– Diğer semavi kitaplar ibadetten bahsediyor, Kur’an da ibadetten bahsediyor.

– Diğer semavi kitaplar nebi ve resullerden bahsediyor ve onların isimlerini veriyor, Kur’an da onlardan bahsediyor ve isimlerini veriyor.

Bunlar gibi, diğer semavi kitaplarda geçen bilgiler, -eğer doğruysa- Kur’an onları tasdik ediyor; tahrif edilmişse tashih ediyor.

İşte bu cihetle bütün semavi kitaplar, Kur’an’ın kelamullah olduğunu tasdik ederler.

Başka bir ifadeyle: Kur’an’ın verdiği haberlerin diğer semavi kitaplarda geçmesi, Kur’an’ın o kitapların icmaının sırrını tazammun etmesidir. Dolayısıyla diğer kütüb-ü semaviyeyi inkâr edemeyen, Kur’an’ı da inkâr edemez.

Yazar: Sinan Yılmaz