59. Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak ehemmiyetli bir ilaçtır.
Soru: Üstad Hazretleri Hastalar Risalesi’nde şöyle diyor: “Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak ehemmiyetli bir ilaçtır.”
Üstadımız “mütedeyyin hekimler” diyor. Mütedeyyin olmayan hekimlere gitmek caiz değil midir?
El-Cevap: Risale-i Nur çok katmanlı bir eserdir. Herkes kendi birikimi ve muhakemesine göre bir hisse alır. İki kişi aynı cümleyi okur ama hisseleri aynı olmaz. Mezkur ifade bu sözüme güzel bir misaldir. Şöyle ki:
Üstadımız, “Hâzık mütedeyyin hekimlerin tavsiyelerini tutmak” dedi. Ben bir fıkıhçı gözüyle cümleye baktığımda “mütedeyyin” kelimesi bana tebessüm ediyor. Çünkü bu kelime fıkıhta bir ihtilafın sebebidir. Meseleyi örnekle anlatayım:
Bir kimse abdest aldığında nezle, grip, ateş yükselmesi veya buna benzer bir hastalığın meydana gelmesinden korkarsa ya da suyu kullandığı takdirde hastalığının artmasından veya uzayacağından endişe ederse teyemmüm edebilir. Bu gibi durumlar tecrübeyle veya bir doktorun söylemesiyle bilinir. Hanefi ve Hanbeli mezheplerine göre, doktorun Müslüman olması şarttır. Şafiî ve Maliki mezheplerine göre ise Müslüman olması şart değildir.
İlginçtir ki: Üstad Hazretleri Şafiî olmasına ve Şafiîlere göre, doktorun Müslüman olması şart olmamasına rağmen, Üstadımız “mütedeyyin hekimler” diyerek, Hanefi ve Hanbeli mezheplerinin görüşüyle amel edilmesini tavsiye etmiş.
Bir örnek daha vereyim:
Bir kimse açlıktan veya susuzluktan dolayı helak olacağından veya aklına bir noksanlık gelmesinden korkacak olursa orucunu bozabilir. Ancak bu korku ya bir tecrübeye ya kuvvetli bir zanna ya da bir doktorun haberine dayanmalıdır.
Hanefi ve Hanbeli mezheplerine göre, doktorun Müslüman olması şarttır. Yani bu iki mezhebe göre, Müslüman olmayan bir doktor, “Orucunu boz yoksa aklın gidecek, hayatın tehlikeye girecek.” dese, onun sözüyle amel edilmez.
Şafiî ve Maliki mezheplerine göre ise Müslüman olması şart değildir; kâfir olan bir doktorun sözüyle amel edilebilir.
Üstad Hazretleri, doktorun “mütedeyyin” olması gerektiğini söyleyerek Hanefi ve Hanbeli mezheplerinin görüşünü tercih ediyor.
Tabii bu mesele hekim dine bakan bir tavsiyede bulunacaksa önemlidir. Yoksa sadece tedavi için tavsiyede bulunacaksa önemi yoktur.
Yazar: Sinan Yılmaz