15. “Orada ilk ölümden başka bir ölüm tatmazlar.” ayetinin izahı

Kabir hayatını inkâr edenler diyor ki:

— Duhan suresi 56. ayette, “Orada ilk ölümden başka bir ölüm tatmazlar.” buyrulmuş. Demek insan bir defa öldürülecektir. Bu durumda, kabirde dirilme olmamalıdır. Çünkü kabirde diriltilir ve bir daha öldürülürsek mahşer öncesi bir daha diriltilmemiz gerekecektir. Bu durumda da ölümü iki defa tatmış oluruz.

Onların bu sözüne cevaben deriz ki: Siz kabirde diriltildikten sonra öldürülmeyi nereden çıkardınız? Biz, “Kabirde diriltildikten sonra bir daha öleceğiz ve sonra bir daha diriltileceğiz.” diyerek iki ölümden mi bahsettik? Hayır, bahsetmedik!

Biz dedik ki: İnsan bu dünyada ölür ve kabirde diriltilir. Kişi berzah âleminde bir hayat sürer ve daha sonra bir daha öldürülmeksizin kıyametin kopmasıyla kabirden çıkartılır. Bu görüş İbni Mesud, İbni Abbas, İmam Dahhak, İmam Katade ve Ebû Malik’in görüşüdür. (İbni Kesir)

Yani ölüm bir keredir, o da dünyadadır. İnsan dünyada öldürülür ve kabirde diriltilir. Kabirde diriltildikten sonra da bir daha öldürülmeksizin ikinci defa sûra üflenmesiyle kabirlerinden çıkartılır.

Gerçi burada yapılan farklı izahlar da vardır. Ama cumhurun görüşü budur. Biz burada cumhurun görüşünü nakille yetinelim.

Şu izahı da eklemek istiyoruz: İbni Abbas, İmam Katade, Ubeyy b. Ka’b ve Ebû Salih gibi bir kısım âlimler şöyle demiştir: Sûra iki defa üfürülecektir. Birinci defa sûra üfürüldüğünde kabirdekilerin azabı kaldırılır ve ikinci üfürüşe kadar bir uykuya dalarlar. İki üfürüş arasında kırk yıllık bir süre vardır. Bu sürenin kırk yıl olduğu, İmam Müslim ve İmam Buhârî’nin Ebû Hüreyre Hazretlerinden rivayet ettikleri hadisle sabittir. İlk sûra üfürülmeyle ikinci defa üfürülme arasındaki bu kırk yıl içinde kabir azabı kaldırılır ve ölüler uykuya dalmış gibi bir hâlde bulunurlar.

Bu, ölüm değil, uyku gibi bir hâldir. Bu meseleyi eserimizin 21. başlığında detaylı bir şekilde izah edeceğimizden burada meseleyi uzatmıyoruz.

Netice olarak deriz ki: “Orada ilk ölümden başka bir ölüm tatmazlar.” ayetinin kabir hayatının yokluğuna dair en ufak bir işareti yoktur. Zira kabirde diriltildikten sonra bir daha ölüm yoktur ki ölümü iki defa tatmış olalım.

Yazar: Sinan Yılmaz