3. “Kâfirler ateşte ebedîdirler.” ayetinin tahlili

Cehennemin ebedî olduğuna ve kâfirlerin cehennemde ebedî kalacağına dair üçüncü delilimiz ehl-i cehennem hakkında buyrulan  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ  “Onlar orada ebedîdirler.” beyanıdır. Bu dersimizde bu beyanın manasını tahlil edeceğiz.

Bizler şöyle bir delil sunsak:

Allahu Teâlâ kâfirlerin cehennemde ebedî kalacağını, 34 ayette geçen:

–  خَالِدِينَ فِيهَا  Orada ebedî kalıcı oldukları hâlde…

–  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ  Onlar orada ebedîdirler.

–  خَالِدًا فِيهَا  Orada ebedî kalıcı olduğu hâlde…

gibi ifadelerle beyan buyurmuştur.  Ayetteki  خَالِدٌ  lafzı “ebedî kalan” manasındadır. Bu da ispat eder ki cehennem ebedîdir.

Bizler böyle bir delil sunsak, cehennemin ebedî olmadığını söyleyenler şöyle bir cevap verebilirler:

— خُلُود  lafzı her zaman ebedîliği ifade etmez. “Bir yerde uzun yıllar kalmak” da bu kelimeyle ifade edilir. Dolayısıyla  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ  demek, “Onlar orada ebedîdirler.” manasında değil, “Orada onlar uzun zaman kalırlar.” manasındadır.

Eğer ehl-i cehennem hakkında sadece  هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ  veya  خَالِدِينَ فِيهَا  denilseydi, bizler onların bu sözüne cevap veremez ve susmak zorunda kalırdık. Çünkü  خُلُود  lafzının “uzun yıllar kalmak” manası da vardır.

Ancak onların gözlerini kapadığı bir mesele var. Bu ifadelerin geçtiği 34 ayetin üçünde  خَالِدِينَ فِيهَا  ifadesine  أَبَدًا  lafzı eklenmiş ve  خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا  şeklinde gelmiş.

Hadi diyelim ki  خُلُود  lafzı “uzun yıllar kalmayı” ifade ediyor. Peki,  أَبَدًا  lafzı neyi ifade ediyor?

أَبَدًا  lafzı “sonsuz zamanı” ifade eder. Bu da ispat eder ki cehennem kâfirler için sonsuzdur yani ebedîdir.

Bu sunduğumuz delile karşı, cehennemin ebedî olduğunu inkâr edenler diyor ki:

— Efendim,  أَبَدًا  lafzına bakmayalım,  خَالِدِينَ  lafzına bakalım.  أَبَدًا  lafzı öylesine gelmiş.

Yahu bu nasıl bir söz! Kur’an’da öylesine gelen bir lafız olabilir mi? Ne yani, Allahu Teâlâ  أَبَدًا  lafzını hiçbir manası olmaksızın mı kelamına koydu? Bu kelime hiçbir mana ifade etmiyor mu?

Onlara böyle denildiğinde bu sefer de şöyle diyorlar:

— Zaten  أَبَدًا  kelimesi “sonsuz zaman” manasına gelmez. Kur’an’da bu lafız dünyevi işler için de kullanılmış. Mesela Maide 24′de Hazreti Musa’nın kavmi,  إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا أَبَدًا  “Biz oraya ebediyen girmeyeceğiz.” demiş. Yine Tevbe 84′de kâfirlerin cenazesi hakkında,  وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا  “Onlardan ölenler üzerine ebediyen namaz kılma.” denilmiş. Bu ayetlerde  أَبَدًا  kelimesi “sonsuz bir zamanı” değil, “uzun bir zamanı” ifade ediyor. O hâlde  خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا  ifadesindeki  أَبَدًا  de “sonsuz zamanı” değil, “uzun zamanı” ifade eder.

İşte onlar böyle diyor. Bu kişilerin ortak özelliği şudur: Peş peşe Kur’an ayetleri okurlar. Karşılarındaki kişi Kur’an’ı bilmiyorsa, -ilgili ilgisiz ayetlerle- Kur’an’ı çok iyi bildikleri havasını vermeye çalışırlar. Ama inanın, bütün konuştukları boştur.

Şimdi,  أَبَدًا  kelimesi hakkında söyledikleri bu sözün ne kadar yanlış olduğunu ispat edelim. Edelim ki hâlâ bu kişilerin sözünü dinleyenler varsa bu işten vazgeçsinler.

Arapçada bazı kelimeler kullanıldıkları cümlenin yapısına göre farklı manalara gelirler.  أَبَدًا  lafzı da böyle bir kelimedir. Normalde  أَبَدًا  kelimesi zaman zarfı olup, sonsuz zamanı ifade etmektedir. Ancak bu kelime olumsuz cümlelerde kullanılırsa, zaman zarfı olarak değil, olumsuzluğu tekit için kullanılır ve “asla” manasına gelir.

Hazreti Musa’nın kavminin söylediği  إِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا أَبَدًا  sözü, “Biz oraya ebediyen girmeyeceğiz.” manasında değil, “Biz oraya asla girmeyeceğiz.” manasındadır. Yine kâfirlerin cenazesi hakkındaki  وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا  ayeti, “Onlardan ölenler üzerine ebediyen namaz kılma.” manasında değil, “Onlardan ölenler üzerine asla namaz kılma.” manasındadır.

Bunlar gibi bütün olumsuz cümlelerde  أَبَدًا  lafzı olumsuzluğu kuvvetlendirmek için gelmiş olup, “asla” manasını ifade etmektedir. Eğer bu kelime olumlu cümlelerde kullanılırsa, bu durumda zaman zarfı olur ve sonsuz zamanı ifade eder. Hem ehl-i cennet hakkında hem de kâfirlerden ehl-i cehennem hakkında kullanılan  خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا  ifadesindeki  أَبَدًا  kelimesi “sonsuz zamanı” ifade etmektedir. Yani ehl-i cennet cennette sonsuzdur, kâfirler de cehennemde sonsuzdur.

Cehennemin ebedî olmadığını iddia edenler daha  أَبَدًا  kelimesinin olumsuz cümlelerde ifade ettiği manayı bilmiyor. Olumlu cümlelerdeki manasını olumsuz cümlelere teşmil ediyor. Çok değil bir Arapça edatlar kitabına baksalardı anlattığımız bu manayı bilirlerdi.

Sözün özü: Allahu Teâlâ kâfirlerin cehennemde ebedî kalacağını 34 ayette  خُلُود  lafzının türevleriyle beyan buyurmuştur. Ayetlerdeki  خُلُود  lafzı “uzun zaman kalma” manasına hamledilse bile üç yerde  خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا  denilerek,  خَالِدِينَ  kelimesine  أَبَدًا  lafzı ilave edilmiş ve bu zamanın sonsuzluk olduğu beyan buyrulmuştur.  أَبَدًا  kelimesinin manası son derece açık olup “sonsuzluk” manasında gelmektedir. Bu da ispat eder ki cehennem kâfirler için bir haps-i ebedîdir.

Yazar: Sinan Yılmaz